Aanvullende zorg

• Bekkenfysiotherapie is bijdragend voor kwaliteit van leven van vrouwen met endometriose
  
• Vrouwen die dieetinterventies gebruiken, ervaren vaak positieve effecten op pijnklachten. We weten nog niet hoe effectief dieetaanpassingen zijn, en welk dieet het beste werkt
  
• Leefstijlveranderingen kunnen endometriose niet genezen. Het kan wel helpen symptomen te verlichten en kwaliteit van leven te verbeteren.
  
• Cognitieve gedragstherapie is effectief in het verminderen van pijn bij vrouwen met endometriose

Vrouwen met endometriose ervaren vaak een (secundair) overactieve of gespannen bekkenbodem, wat kan leiden tot dyspareunie, chronische bekkenpijn en mictie- of defecatieproblemen. Een systematische review uit 2023 toonde aan dat bekkenfysiotherapie significant bijdraagt aan pijnreductie en een verbeterde kwaliteit van leven bij patiënten met endometriose. Bekkenfysiotherapie kan ook de seksuele functie verbeteren door pijnvermindering en ontspanning van de bekkenbodem. Hoewel verder onderzoek nodig is om optimale behandelprotocollen vast te stellen, wijzen bestaande data op de waarde van bekkenfysiotherapie als niet-invasieve, aanvullende behandeling. Zorgprofessionals zouden bekkenfysiotherapie actief moeten overwegen bij de behandeling van endometriose-gerelateerde bekkenbodemdysfunctie om de algehele levenskwaliteit van patiënten te verbeteren.

Er wordt veel onderzoek gedaan naar dieetaanpassingen bij endometriose, wat het beste werkt en bij wie, weten we nog niet goed. Hét endometriosedieet bestaat niet. Voorbeelden zijn het endometriosedieet, glutenvrij dieet, low FODMAP dieet. Het endometriosedieet is gebaseerd op patiëntervaringen. Het low FODMAP dieet is goed onderzocht bij prikkelbaar darm syndroom. Het advies is dit alleen te doen onder begeleiding van een FODMAP diëtist.

Vrouwen die dieetinterventies gebruiken, ervaren vaak positieve effecten op pijnklachten, ongeacht het specifieke dieet.

Meer weten over diëten? Kijk dan eens op sites van:

• Home - Endometriose te lijf
  
• Beginnen met het endometriose dieet - advies en recepten
  
• Fodmapdietist – Website gespecialiseerde FODMAP dietisten

Endometriose ontstaat niet door een minder gezonde leefstijl. Leefstijlveranderingen kunnen endometriose niet genezen. Het kan wel helpen symptomen te verlichten en kwaliteit van leven te verbeteren. Het Leefstijlroer kan in de spreekkamer gebruikt worden als hulpmiddel. Door samen de 6 pijlers van het Leefstijlroer (ontspanning, voeding, beweging, slaap, zingeving, sociaal) te bespreken, kan gezocht worden naar gerichte haalbare verander voorstellen. Ook yoga en mindfulness kunnen hieraan bijdragen. Uit onderzoek blijkt dat yoga naast vermindering van stress ook kan helpen bij het verminderen van pijn bij patiënten met chronische pijn. Echter voor vrouwen met endometriose is hierover nog niet veel bekend.

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een psychologische interventie die zich richt op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedragingen die bijdragen aan chronische pijn en een verminderde kwaliteit van leven bij endometriose. Een systematische review heeft aangetoond dat CGT effectief kan zijn in het verminderen van pijn en het verbeteren van de psychologische gezondheid bij vrouwen met endometriose.

Het alternatieve circuit is zeer groot en deels onbekend. Wetenschappelijke bewijzen zijn er in de meeste gevallen niet of onvoldoende. Acupunctuur is de meest onderzochte interventie en wordt door de WHO erkend als effectieve behandeling voor onder andere primaire dysmenorroe. Echter, voor vrouwen met endometriose kunnen we op basis van de huidige literatuur geen aanbevelingen worden gedaan over de effectiviteit van acupunctuur op klachten en kwaliteit van leven.